Η μικρή που με έμαθε να μαθαίνω! Εργαλεία & 30 ασκήσεις εφαρμογής

 

Ένας ειδικός που ασχολείται με παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες έρχεται πολλές φορές αντιμέτωπος με νέες προκλήσεις. 

Κάθε παιδί με Μαθησιακές Δυσκολίες αποτελεί πάντα μια διαφορετική περίπτωση. Αυτό σημαίνει νέες ασκήσεις, νέα εργαλεία και αναθεωρήσεις τρόπων και μεθόδων που έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι τότε. Τα δεδομένα που συλλέγονται για το παιδί εμπλουτίζονται διαρκώς προσθέτοντας νέα στοιχεία και ανατρέποντας άλλα. Σε αυτό το άρθρο θα γίνει αναφορά στη περίπτωση ενός παιδιού με Μαθησιακές Δυσκολίες που φοιτούσε στο Νηπιαγωγείο και στάθηκε η προσωπική μου αφορμή να μάθω περισσότερα και να υπερβώ νέα εμπόδια!

Η μικρή Μ είχε ξεκινήσει ειδικές παρεμβάσεις απο μικρή ηλικία για το Λόγο και την αδρή και λεπτή της κινητικότητα. Στη διάγνωση της, απο τους εξειδικευμένους αναπτυξιολόγους που την παρακολουθούν, εντοπίζεται μια αξιοσημείωτα αδύναμη μνήμη. Αυτό το στοιχείο ήταν καθοριστικής σημασίας για όποια γνώση έπρεπε να κατακτήσει. Το βασικό πρόβλημα εντοπιζόταν στο ότι "δυσκολευόταν να μάθει". Συνήθως ξεχνούσε τις περισσότερες πληροφορίες ενώ κατακτούσε με δυσκολία οποιαδήποτε νέα γνώση της ηλικίας της. Όταν το παιδί έπρεπε να αντιμετωπίσει την επερχόμενη φοίτηση του στην Α' Δημοτικού χρειαζόταν ένα πρόγραμμα ειδικής αγωγής. Ήδη όμως προηγούμενη απόπειρα ειδικής αγωγής είχε απορριφθεί επειδή κρίθηκε πως το παιδί ήταν αρκετά ανώριμο να ανταποκριθεί. 

Η απόπειρα ενίσχυσης έγινε με προσεκτικό σχεδιασμό και με κύριο άξονα το γεγονός ότι η μνήμη εργασίας της δυσκολευόταν ιδιαίτερα στην αφομοίωση γλωσσικών πληροφοριών. Το μόνο που έμενε ήταν να γίνουν περισσότερες οι πετυχημένες βιωματικές εμπειρίες μάθησης με σκοπό να “μάθει να μαθαίνει”. Οι στόχοι στην αρχή ήταν πολύ μικροί και απλοποιημένοι. Η πρακτική “Σχεδιάζω – Εφαρμόζω - Αναθεωρώ” ήταν η μόνιμη στρατηγική.

Τα βασικά εργαλεία:
  • εικονογραφήματα γραμμάτων
  • εικόνες
  • άμμος
  • τρισδιάστατα μαγνητικά γράμματα & μαγνητικός πίνακας
  • διαφορετικά χαρτιά αφής (γλασσέ, βελουτέ, γκοφρέ κτλ.)
  • πολλά υλικά χρωματισμού (δαχτυλομπογιές, μαρκαδόροι, ξυλομπογιές, νερομπογιές, κηρομπογιές κτλ.)
  • γυαλόχαρτα
  • μαυροπίνακας
  • ασπροπίνακας
  • ρύζι, ζυμαρικά, φασόλια κτλ.
  • είδη χαρτοκοπτικής (ψαλίδι, κόλλες κτλ.)
  • κουζινικά σκεύη
  • παραμύθια
  • κάρτες
  • επιτραπέζια παιχνίδια
  • υπολογιστής
  • μη γλωσσικό υλικό (λαβύρινθοι, διαφορές ανάμεσα σε εικόνες, να βρει το κρυμμένο αντικείμενο κα.)

Τομείς που ενισχύθηκαν:
  • οπτική διάκριση 
  • ακουστική διάκριση
  • γραφή
  • ανάγνωση
  • μαθηματικές έννοιες
  • συγκέντρωση
  • μνήμη


Ασκήσεις ενίσχυσης που εφαρμόστηκαν:
  • γραφή με το δάχτυλο και εργαλείο σε άμμο, ρύζι
  • εικονογραφήματα γραμμάτων
  • σχεδιαγράμματα γραμμάτων και γέμισμα με ρύζι, φασόλια, ζυμαρικά
  • χρωματισμός γραμμάτων με διαφορετικά υλικά
  • γραφή σε πίνακες
  • γραφή με το δάχτυλο στον αέρα, τραπέζι, πάνω της, πάνω μου
  • κρυπτόλεξα γραμμάτων, αριθμών και συλλαβών

30 ασκήσεις που εφαρμόστηκαν σε links:


Tip:

Οι ασκήσεις που παρουσιάζονται παραπάνω προσαρμόστηκαν στις ανάγκες και γνώσεις του παιδιού. Κάθε άσκηση επαναλαμβάνεται με τον δείκτη δυσκολίας να αυξάνεται ελάχιστα κάθε φορά!


Ενημερωθείτε για τα Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ
.
Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter  


Μαγικός πίνακας! Η Αντιγραφή στη Δυσλεξία



"Μα δεν καταλαβαίνω πως γίνεται να τρώει γράμματα και όταν αντιγράφει;" (μητέρα)
"Παρατηρώ λάθη ακόμα και στην αντιγραφή"! (εκπαιδευτικός)

Η αντιγραφή είναι συνήθως η αρχική απόπειρα του στενού περιβάλλοντος ενός παιδιού για να γράψει τα πρώτα του γράμματα. Γράφουμε κάπου το γράμμα και ζητάμε να το “αντιγράψει”, όμως στην αντιγραφή πρέπει να συντρέξουν πολλοί παράγοντες για να αποτυπωθεί τελικά το γράμμα με επιτυχία. Εκεί συνήθως θα φανούν και τα πρώτα σημάδια δυσκολίας του παιδιού με μαθησιακές δυσκολίες. 

Όταν θέλουμε να βοηθήσουμε το παιδί με Δυσλεξία/Δυσορθογραφία ή άλλες ειδικές μαθησιακές δυσκολίες να γράψει πρέπει να στοχεύουμε στα εξής: στην αναγνώριση της μορφής του γράμματος, στη σωστή φορά γραφής και στη σωστή τοποθέτηση του γράμματος στη σειρά του τετραδίου.

Μπορούμε να “παίξουμε” με διάφορους τρόπους την αντιγραφή. Ένα πολύ εύκολο παιχνίδι/άσκηση γίνεται με αυτό το παιδικό μαγικό πίνακα



Υλικά: ο μαγικός πίνακας

Ασκήσεις: Χωρίζουμε το πίνακα στη μέση. Στο ένα κομμάτι γράφουμε ότι θέλουμε και δίπλα αντιγράφει το παιδί. Η πλάγια αντιγραφή, απο τη πλευρά του παιδιού, θα βοηθήσει το παιδί με Δυσλεξία/μαθησιακές δυσκολίες να αντιληφθεί καλύτερα τη φορά γραφής.

Τι μπορούμε να γράψουμε:
  • γραμμές πχ. ίσιες, κοίλες, καμπύλες, ζιγκ-ζαγκ κτλ.
  • βασικά σχήματα πχ. σπίτι, λουλούδι, ήλιος, φεγγάρι, πρόσωπο κτλ.
  • γράμματα
  • συλλαβές
  • λέξεις
  • μικρές φράσεις
  • προτάσεις

Tip:
Προσέξτε να είναι πλάγια (δίπλα,δίπλα) η αντιγραφή για να αντιληφθεί απο τη δική του θέση τη κατεύθυνση της γραφής!

Απευθύνεται: σε παιδιά της Πρώτης Γραφής και σε παιδιά με Δυσγραφία/Δυσλεξία σαν άσκηση ενίσχυσης της γραφής. Εφαρμόζεται απο γονείς, εκπαιδευτικούς, θεραπευτές.


Ενημερωθείτε για τα Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ
.
Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter  


Άμπρα Κατάμπρα. Δυσλεξία & Ανάγνωση



Η ανάγνωση είναι μια σύνθετη διαδικασία αποκωδικοποίησης των γραπτών σε προφορική μορφή. Το παιδί που μαθαίνει να διαβάζει πρέπει βλέποντας τη λέξη να αναγνωρίσει τη μορφή της και να μπορέσει να διαβάσει και να συνθέσει όλα τα γράμματα σε φωνήματα για να τη προφέρει. Η διαδικασία γίνεται ακόμα πιο πολύπλοκη σε επίπεδο κειμένου όπου η ροή της ανάγνωσης, το ύφος της αφήγησης και η κατανόηση παίζουν καθοριστικό ρόλο.

Τι γίνεται όμως σε παιδιά με Δυσλεξία/Μαθησιακές Δυσκολίες; Για αυτά τα παιδιά η μάθηση της ανάγνωσης γίνεται μέσα απο ασκήσεις που βασίζονται στις εικόνες. τη συμμετοχική μάθηση, τη βιωματική εμπειρία. Οι ασκήσεις που έχουν μεγάλη σημασία στο στάδιο της προανάγνωσης καθώς και της Πρώτης Ανάγνωσης σε παιδιά με Δυσλεξία/Μαθησιακές δυσκολίες είναι αυτές που εκπαιδεύουν τη φωνολογία και τη μορφολογία.

Μια άσκηση που βοηθάει και κρατά το ενδιαφέρον του παιδιού είναι η: "Άμπρα Κατάμπρα". Ενισχύει το σχηματισμό λέξεων, τη φωνημική ενημερότητα και την ανάκληση λέξεων.

Υλικά: σελίδες Α4, στυλό

Άσκηση: Γράφετε σε λωρίδα χαρτιού μια λέξη. Έπειτα φτιάχνετε ένα φάκελο και "κρύβετε" τη λέξη μέσα. Σιγά, σιγά και γράμμα, γράμμα εμφανίζετε τη λέξη. Σε όλη τη διάρκεια που αποκαλύπτετε το κάθε γράμμα ζητάτε απο το παιδί να μαντέψει λέγοντας λέξεις που ξεκινούν απο τα γράμματα που έχουν εμφανιστεί.

Στάδια άσκησης





Tip
  • Οι λέξεις θα πρέπει να ακολουθούν το επίπεδο γνώσης του παιδιού με Μαθησιακές Δυσκολίες. 
  • Η άσκηση έχει εφαρμογή σε όλα τα σχήματα των λέξεων, ανάλογα με αυτό που θέλετε να ενισχύσετε κάθε φορά πχ. λέξεις με /ει, αι, οι/, με /μπ, ντ, γκ, γγ, τσ, τζ/, με /ευ,αυ/ κτλ.


Απευθύνεται: Σε παιδιά με Δυσλεξία/Μαθησιακές δυσκολίες και μπορεί να εφαρμοστεί απο γονείς, εκπαιδευτικούς, ειδικούς θεραπευτές.


Ενημερωθείτε για τα Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ
.
Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter